Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2013

150 ταινίες στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Στροφή στο ανεξάρτητο σινεμά

Η νέα ταινία του Τζιμ Τζάρμους με τίτλο «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί» θα ανοίξει την αυλαία του 54ου ΦΚΘ.



Το 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ), δίνει φέτος ραντεβού με το σινεφίλ κοινό από την 1η  έως τις 10 Νοεμβρίου στη συμπρωτεύουσα, δίνοντας το στίγμα μιας δεκαήμερης γιορτής του ανεξάρτητου κινηματογράφου.

Στην κεκτημένη - τα τελευταία χρόνια - πληρότητα των αιθουσών, τη ζωντάνια και την πολιτισμική ανησυχία που διαπερνά την πόλη στη διάρκεια της διοργάνωσης, τον σαφή προσανατολισμό στο απολύτως ανεξάρτητο σινεμά «κι όχι σ’ αυτόν του εμπορικού - βιομηχανικού προϊόντος του Χόλυγουντ», αναφέρθηκε στην εισήγησή του για την επικείμενη διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, κ. Δημήτρης Εϊπίδης.

Οι προβολές των 150 ταινιών θα πραγματοποιηθούν, όπως κάθε χρόνο, στην ιστορική έδρα του θεσμού, Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας και στις αίθουσες του Λιμανιού, οι οποίες ειδικά για τη διοργάνωση παραχωρούνται (χωρίς ενοίκιο), με ειδική ρύθμιση από τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης όπου και τυπικά ανήκουν, στο Φεστιβάλ.

Ανάλογη ρύθμιση δεν προβλέπει σαφώς την παραχώρηση των αιθουσών και για το Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Μαρτίου και όπως τόνισε, μεταξύ άλλων, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, Γιάννης Μπουτάρης, αναφερόμενος στο ζήτημα που προκύπτει με την παραχώρηση των αιθουσών του λιμανιού από τον ιδιοκτήτη τους τον ΟΛΘ σε μεγάλη ιδιωτική κινηματογραφική εταιρεία: «Ελπίζουμε έως τον ερχόμενο Μάρτιο να έχει λυθεί το ζήτημα».

Ο προϋπολογισμός της φετινής διοργάνωσης ανέρχεται στο 1.800.000 ευρώ, ποσό που καλύπτεται κατά 80% και πλέον από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το υπόλοιπο από χορηγίες και κέρδη εισιτηρίων. Ταινίες απ’ όλο τον κόσμο, κινηματογραφικές εκπλήξεις, σημαντικοί προσκεκλημένοι, αφιερώματα και παράλληλες εκδηλώσεις, θα μεταμορφώσουν την πόλη της Θεσσαλονίκης σε μια νεανική κυψέλη ζωής και γόνιμης συναναστροφής, με άξονα την Έβδομη Τέχνη.

 
Παρούσα θα είναι και η Βαλέρια Γκολίνο, η οποία υπογράφει σκηνοθετικά την ταινία «Μέλι», υποψήφια για το φετινό βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Σημαντικές συμμετοχές

Το 54ο Φεστιβάλ θα τιμήσουν με την παρουσία τους σημαντικά ονόματα από τον κινηματογραφικό χώρο. Ο Τζιμ Τζάρμους, ο δημιουργός που ανανέωσε το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα, ενώ ο ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν, πρόεδρος της φετινής διεθνούς κριτικής επιτροπής θα παρουσιάσει τη νέα του δημιουργία.

 
Ο Αλέν Γκιροντί.

 Ο Αλέν Γκιροντί, από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του νεότερου γαλλικού κινηματογράφου, τιμημένος με το βραβείο σκηνοθεσίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών, καθώς και η πολυπράγμων γαλλίδα δημιουργός Κλερ Σιμόν, από τις πιο οξυδερκείς σύγχρονες κινηματογραφικές φωνές, θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο των αφιερωμάτων που πραγματοποιεί το 54ο ΦΚΘ στο έργο τους. Παρούσα θα είναι και η Βαλέρια Γκολίνο, η οποία υπογράφει σκηνοθετικά την ταινία «Μέλι», υποψήφια για το φετινό βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επίσης, οι βαλκάνιοι δημιουργοί Κορνέλιου Πορουμπόιου και Ρεχά Ερντέμ θα επισκεφθούν τη Θεσσαλονίκη, με αφορμή το επετειακό αφιέρωμα «Ματιές στα Βαλκάνια: 1994-2013».

 Διεθνές Διαγωνιστικό

   
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, κ. Δημήτρης Ειπίδης.

 Το Διεθνές Διαγωνιστικό φιλοξενεί τις πρώτες και δεύτερες ταινίες δημιουργών απ’ όλο τον κόσμο, επιλογές του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΦΚΘ, Δημήτρη Εϊπίδη. Με πνεύμα διερεύνησης και βασικό προσανατολισμό την ανακάλυψη νέων τάσεων και δημιουργών, στο προσκήνιο του Τμήματος τοποθετούνται σκηνοθέτες που εκφράζονται με πρωτοτυπία και τόλμη, πειραματίζονται με την κινηματογραφική γλώσσα και, εν τέλει, αρθρώνουν τις πιο πρωτοποριακές φωνές της σύγχρονης πραγματικότητας στην Έβδομη Τέχνη.
Στο Επίσημο Διαγωνιστικό πρόγραμμα συμμετέχουν 14 πρώτες ή δεύτερες ταινίες μυθοπλασίας σκηνοθετών απ’ όλο τον κόσμο, οι οποίες θα διεκδικήσουν τον Χρυσό, τον Αργυρό και τον Χάλκινο Αλέξανδρο - ειδικό βραβείο επιτροπής για πρωτοτυπία και καινοτομία, καθώς και πέντε ακόμη βραβεία (σκηνοθεσίας, σεναρίου, ανδρικής ερμηνείας, γυναικείας ερμηνείας, καλλιτεχνικού επιτεύγματος), τα οποία θα απονείμει πενταμελής διεθνής κριτική επιτροπή.

Ταινίες έναρξης και λήξης

  Η νέα ταινία του Τζιμ Τζάρμους, με τίτλο «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί», θα ανοίξει την αυλαία του 54ου ΦΚΘ, παρουσία του δημιουργού, την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου, στο Ολύμπιον. Η αυλαία της φετινής διοργάνωσης θα πέσει το Σάββατο 9 Νοεμβρίου στο Ολύμπιον, με την προβολή της ταινίας «Nebraska» του Αλεξάντερ Πέιν, παρουσία του σκηνοθέτη.






 Ελληνικές ταινίες

Το ελληνικό σινεμά, διαγράφοντας σταθερά ανοδική πορεία σε διεθνές επίπεδο, δίνει δυναμικό «παρών» στο 54ο ΦΚΘ. Φέτος, πρεμιέρα θα πραγματοποιήσουν  στη διοργάνωση οκτώ ταινίες, που εντάσσονται στο Διεθνές Διαγωνιστικό, στο Ελληνικό Πρόγραμμα και στις Ειδικές Προβολές. Πρόκειται για τις ταινίες: «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά, «Να κάθεσαι και να κοιτάς» του Γιώργου Σερβετά, «Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου, «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη, «Ο χειμώνας» του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα, «Ο προφήτης» του Δημήτρη Πούλου, «Goldfish» του Θάνου Τσαβλή, «Η τελευταία φάρσα» του Βασίλη Ραΐση.
Εκτός από αυτές τις πρεμιέρες, στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αγοράς του ΦΚΘ θα ενταχθούν 22 ελληνικές ταινίες, δίνοντας την ευκαιρία στους δημιουργούς τους να προωθήσουν το έργο τους και να έρθουν σε επαφή με επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου.


 
«Goldfish» του Θάνου Τσαβλή.


Κριτική επιτροπή

Την κριτική επιτροπή του φετινού Φεστιβάλ απαρτίζουν οι Αλεξάντερ Πέιν, ως πρόεδρος, Σκοτ Φούντας (κριτικός κινηματογράφου του περιοδικού Variety), η ρουμάνα παραγωγός Άντα Σόλομων, ο Εντουάρ Ουαϊντρόπ, καλλιτεχνικός διευθυντής στο «Δεκαπενθήμερο των σκηνοθετών» του Φεστιβάλ Καννών, και ο έλληνας μουσικός Κωνσταντίνος Β.







Η αφίσα του Φεστιβάλ

«Η ηρεμία της θάλασσας δημιουργεί το συναίσθημα της γαλήνης. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα αλλάξει ξαφνικά και θα αγριέψει. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί και ο κινηματογράφος. Δεν ξέρεις πότε θα γίνει ξαφνικά κάτι στην οθόνη που θα σε συνταράξει» δηλώνει ο δημιουργός της αφίσας του Φεστιβάλ, ο βραβευμένος σκηνοθέτης Αλέξανδρος Αβρανάς. Πρόκειται για την πρώτη αφίσα στην ιστορία του θεσμού που δεν είναι γραφιστική αλλά με φωτογραφία του Θερμαϊκού.





Το πρόγραμα του φετινού φεστιβάλ

http://tiff.filmfestival.gr/inst/festival/gallery/FilmFestival/54/Files/TIFF54_Screenings.pdf



Πηγή:http://www.naftemporiki.gr/story/722105

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013

Ταινίες της δεκαετίας του 60

 

                                                              8 and a half (1963)
                                               http://www.youtube.com/watch?v=4BpOp2yUqyo
 Μια ταινία στην οποία ο σκηνοθέτης υποχωρεί στις αναμνήσεις και στις φαντασιώσεις του.




                                                       A Fistful of Dollars (1965)
                                         http://www.youtube.com/watch?v=-X2DtiE7VLw
Καμία από τις δύο αντίπαλες συμμορίες δεν αντιλαμβάνεται τον διπλό ρόλο του κάου-μπόι που ήρθε από το πουθενά. Αυτός όμως για μια χούφτα δολάρια μπορεί να κάνει τα πάντα..



                                                         Bonnie and Clyde (1967)
                                        http://www.youtube.com/watch?v=3ACCpXaA-MU
 Η ιστορία των δύο ληστών της δεκαετίας του `30, Clyde Barrow και Bonnie Parker που επί μία πενταετία λήστευαν τράπεζες και όχι μόνο, στις πολιτείες των Texas, Oklahoma, Missouri, Louisiana και N. Mexicο, και η επίδρασή τους στον πληθυσμό.



                                           Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969)
                                         http://www.youtube.com/watch?v=9dxFHc5e9ik
Οι δύο ληστές Butch Cassidy (Paul Newman) και Sundance Kid (Robert Redford) μετά από ληστεία σε τρένο με χρηματαποστολή, πηγαίνουν στη Βολιβία, καθώς τα περιθώρια έχουν στενέψει γι`αυτούς. Εκεί θα συνεχίσουν τη δράση τους, μέχρι που θα έρθει η στιγμή που η τύχη τους θα τους εγκαταλείψει και θα βρεθούν περικυκλωμένοι από ολόκληρο στρατό.


                                                        Cool Hand Luke (1967)
                                           http://www.youtube.com/watch?v=l3CPz21NzUc
Ο Λουκ Τζάκσον είναι ένας κρατούμενος με κότσια. Αντιστέκεται σε κάθε είδους εξουσία και έχει βασικό συνήθειο τις αποδράσεις. Παρότι ακόμα και οι δεσμοφύλακες τον σέβονται, η διαταγή είναι να του τσακίσουν το ηθικό.  


              Dr. Strangelove or How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (1964)
                                      http://www.youtube.com/watch?v=71I4bdA7lDA
Μια ομάδα πολεμοχαρών στρατιωτικών σχεδιάζουν ένα νέο πυρηνικό χτύπημα. Μέσα από μια σειρά στρατιωτικών και πολιτικών ατυχημάτων, δύο ψυχωτικοί στρατηγοί προσπαθούν να χτυπήσουν τα στρατηγικά σημεία της Ρωσίας με πυρηνικές βόμβες. Ο εγκέφαλος πίσω από όλο αυτό είναι ο Dr. Strangelove, ένας ανάπηρος επιστήμονας πυρηνικής φυσικής, ο οποίος έχει παράδοξες ιδέες για το ανθρώπινο γένος και το μέλλον του. Εν τω μεταξύ ο πρόεδρος αισθάνεται ανίκανος να ελέγξει την κατάσταση και να σταματήσει τους βομβαρδισμούς. Έτσι ακολουθεί ένα χάος γέλιου αλλά και φρίκης... 



                                                          Goldfinger (1964)
                                      http://www.youtube.com/watch?v=WmRU5MJYrRE
 Ο μεγιστάνας Ορικ Γκολντφινγκερ επιδιώκει να κάνει τα αποθέματα χρυσού των ΗΠΑ ραδιενεργά για 58 χρόνια με τη χρήση μιας πυρηνικής μηχανής, με σκοπό την αύξηση της αξίας του δικού του χρυσού.


                                                  Judgment at Nuremberg (1961) 
                                   http://www.youtube.com/watch?v=7rVuEgFL9WU
Τρία χρόνια μετά τη δίκη των σπουδαιότερων ηγετών των Ναζί, μια άλλη δίκη έρχεται να ερευνήσει το χρονικό τεσσάρων δικαστών που χρησιμοποίησαν τη δύναμή τους για να καλύψουν τα εγκλήματα των Ναζί. Ο αμερικανός δικαστής Νταν Χέιγουορντ έχει αναλάβει έναν πολύ δύσκολο στόχο. Ο Ψυχρός Πόλεμος ανεβάζει την παγκόσμια θερμοκρασία και κανείς δε θέλει άλλες δίκες καθώς οι Γερμανία αλλά και οι Συμμαχικές Δυνάμεις επιθυμούν να ξεχάσουν το παρελθόν. Πρέπει όμως να ξεχαστεί το παρελθόν και να αποσιωποιηθούν οι τερατωδίες της ανθρώπινης φύσης; 
                          
                                                  Lawrence of Arabia (1962)
                                   http://www.youtube.com/watch?v=WNIi7LYvDVQ
O Τ. Ε. Λώρενς είναι ένας αξιωματικός του Βρετανικού Στρατού στη Βόρεια Αφρική κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Απογοητευμένος από την αποστολή που του έχουν αναθέσει, να χρωματίζει χάρτες, ενθουσιάζεται με τη δουλειά που του προσφέρεται, ως παρατηρητής των σύγχρονών του συνθηκών στην Αραβία. Από αυτό το σημείο η ζωή του γίνεται μύθος.


                                       Once upon a time in the West (1968) 
                               http://www.youtube.com/watch?v=UdswMSFqX1E 
Αδίστακτοι ντεσπεράντος σκοτώνουν έναν άντρα και τα τρία του παιδιά με σκοπό να πάρουν τη γη του ώστε να περάσει από εκεί ο σιδηρόδρομος. Για να μπορέσουν να το κάνουν αυτό, πρέπει να σκοτώσουν και τη γυναίκα του, η οποία κληρονόμησε τη γη. Η πανέμορφη χήρα χρειάζεται προστασία,την οποία βρίσκει στο πρόσωπο ενός παράξενου ξένου με μια φυσαρμόνικα...


                                                           Psycho (1960)
                                  http://www.youtube.com/watch?v=NG3-GlvKPcg 
Πρόκειται για το ριμέικ της ομώνυμης ταινίας του Χιτσκοκ. Η Μάριον Κρέιν κλέβει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό και φεύγει από την πόλη για να συναντήσει το φίλο της. Καθώς ταξιδεύει, σταματάει σε ένα απομονωμένο μοτέλ για να περάσει τη νύχτα. Εκεί δολοφονείται μέσα στο ντους. Η αδερφή της , ο φίλος της και ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ θα προσπαθήσουν να μάθουν τι απέγινε και ποιος ήταν ο δολοφόνος. 



                                                    Rosemary's Baby (1968)
                                   http://www.youtube.com/watch?v=PewtQsgN5uo
Η Rosemary και ο σύζυγος της Guy μετακομίζουν σε ένα νέο διαμέρισμα στην Νέα Υόρκη. Εκεί θα γνωρίσουν το ηλικιωμένο ζεύγος των Castevet και σύντομα θα αρχίσουν να κάνουν στενή παρέα μεταξύ τους. Τα προβλήματα αρχίζουν μόλις η Rosemary αντιλαμβάνεται ότι έχει μείνει έγκυος. 





                                                           Spartacus (1960)
                                        http://www.youtube.com/watch?v=HcIMY1Ah3aw
Ένας σκλάβος από τη Θράκη, ο Σπάρτακος (Kirk Douglas), πουλιέται σε έναν εκπαιδευτή μονομάχων. Μετά από εβδομάδες εκπαίδευσης, ο Σπάρτακος στρέφεται ενάντια στους ιδιοκτήτες και παρακινεί όλους τους σκλάβους να επαναστατήσουν. Έτσι δημιουργείται μια μεγάλη εξέγερση των σκλάβων που ταρακουνά τα θεμέλια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.  


                                                     The Apartment (1960)
                                    http://www.youtube.com/watch?v=cRta_ko0XGU
Ο Jack Lemmon, ανεβαίνει την σκάλα της ιεραρχία της επιχείρησης που εργάζεται δανείζοντας το κλειδί της γκαρσονιέρας του στα ανώτερα στελέχη. Όλα όμως πάνε στραβά όταν ερωτεύεται το κορίτσι του ασανσέρ που τυγχάνει να είναι και η ερωμένη του αφεντικού του. Παρεπιπτόντως σε περίπτωση που μπερδευτήκατε, η ταινία λέγεται η "Γκαρσονιέρα" και όχι "Το Κλειδί".  


                                                The Battle of Algiers (1966)
                                http://www.youtube.com/watch?v=Ca3M2feqJk8
Αλγερία, 1954. Χρονικό του επαναστατικού αγώνα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου της Αλγερίας (FLN) ενάντια στους Γάλλους κατακτητές.  


                                        The Good, the Bad and the Ugly (1966) 
                                    http://www.youtube.com/watch?v=4yB_vNhxpSE
Ο Κλιντ Ιστγουντ επιστρέφει στον ρόλο του "Ανθρώπου χωρίς 'Ονομα". Αυτή την φορά ενώνει τις δυνάμεις του με δύο πιστολέρο [Λι Βαν Κλιφ & Ελάια Γουαλας] για να κυνηγήσουν μια περιουσία σε κλεμμένο χρυσάφι. Ανάμεσα όμως σε τόσο σκληροτράχηλους παράνομους λεπτές είναι οι ισορροπίες και σύντομα ανακαλύπτουν ότι η μεγαλύτερη τους πρόκληση είναι να μείνουν συγκεντρωμένοι - και να μείνουν ζωντανοί - σε μία χώρα που μαστίζεται από εμφύλιο πόλεμο.


                                                        The Graduate (1967) 
                                    http://www.youtube.com/watch?v=acEh0kEL7_E
Ο Μπέντζαμιν Μπράντοκ, ένας αγχώδης νεαρός που μόλις έχει αποφοιτήσει από το κολέγιο, συνάπτει ερωτικό δεσμό με μια παντρεμένη γυναίκα, κατά πολλά χρόνια μεγαλύτερη του. Η κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο όταν συνειδητοποιεί ότι είναι ερωτευμένος με την κόρη της...

    
                                                         The Great Escape (1963)
                                    http://www.youtube.com/watch?v=xkwmIDx9RwQ
 Σε ένα γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου, οι κρατούμενοι προσπαθούν να οργανώσουν μια μαζική απόδραση με κάθε δυνατό τρόπο.

                                                      The Wild Bunch (1969) 
                                  http://www.youtube.com/watch?v=Joq_eXYL6HI
Μια παρέα έξι παρανόμων σχεδιάζει να ληστέψει τραίνο του αμερικάνικου στρατού στην πόλη του Σαν Ραφαέλ, στο νότιο Τέξας, στα σύνορα με το Μεξικό το 1913. Πριν αντιληφθούν την παγίδα που τους έχουν στήσει, θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια συμμορία κυνηγών κεφαλών, τον Μεξικάνικο στρατό και τους αντάρτες της Επανάστασης.

                                                         Thunderball (1965)
                                      http://www.youtube.com/watch?v=ElyENM6i0xg
 Ο Τζέιμς Μποντ αναλαμβάνει να εντοπίσει το μυστικό κρησφύγετο μιας εγκληματικής σπείρας η οποία έχοντας κλέψει δύο ατομικές βόμβες από μια βάση του ΝΑΤΟ απειλεί δύο μεγαλουπόλεις με ολοσχερή καταστροφή.


                                          Who's Afraid of Virginia Woolf (1966)
                                http://www.youtube.com/watch?v=hZEKQnMCze8 
Ο Τζορτζ, ένας μεσήλικος καθηγητής, και η Μάρθα, η νευρωτική γυναίκα του, προσκαλούν σε γεύμα στο σπίτι τους ένα ζευγάρι νέων. Η ένταση των σχέσεων, ως ένας συνεχής αγώνας για την επικράτηση, μεταδίδεται από τους οικοδεσπότες στους προσκεκλημένους. 

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013

Μπουζούκι, η κορυφαία δεκαετία (’60)

Καθώς μπαίνει η δεκαετία του ‘60, το λαϊκό τραγούδι αλλάζει στυλ. Από τα παραπονιάρικα τραγούδια της δεκαετίας του ‘50, που αντικατοπτρίζουν το βαρύ μεταπολεμικό κλίμα, περνάμε σε πιο χαρούμενους ρυθμούς. Το τσιφτετέλι, το οποίο απέφευγαν παλιότερα οι λαϊκοί συνθέτες, γίνεται όλο και πιο αποδεκτό. Μάλιστα ενσωματώνει σκοπούς που έχουν αντιγραφεί κυριολεκτικά από αραβικά και ινδικά τραγούδια. Από τη στιγμή όμως που έχουν προσαρμοστεί στη λαϊκή ορχήστρα, δεν γίνονται αντιληπτά από το ελληνικό αυτί ως ξένα. Παρόλα αυτά, το ζεϊμπέκικο παραμένει ο κυρίαρχος ρυθμός, όπως ήταν και στις προηγούμενες δεκαετίες, με το χασάπικο να ακολουθεί. Η αποδοχή του λαϊκού τραγουδιού από το ευρύ κοινό είναι πλέον καθολική. Οποιοσδήποτε συσχετισμός με τους τεκέδες έχει πάψει πια να υπάρχει, αφού αυτοί είχαν ήδη απαγορευτεί από το 1953. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Χατζηδάκη, μέσω του «Ζορμπά» και του «Ποτέ την Κυριακή» αντίστοιχα, έκαναν το μπουζούκι γνωστό σε όλο τον κόσμο. Το αντίπαλο δέος, το ελαφρό τραγούδι, έσβησε προς τα μέσα της δεκαετίας του ‘60, αφού πρώτα εκφυλίστηκε σε άχρωμα και άοσμα τραγούδια, τα οποία όμως ανέδειξαν σημαντικές φωνές (κυρίως γυναικείες).
Για καλή μας τύχη ο ελληνικός κινηματογράφος έχει καταγράψει πλούσιο οπτικό υλικό από το λαϊκό μας τραγούδι, αφού απαραίτητο μέρος κάθε σεναρίου αποτελούσε η διασκέδαση των πρωταγωνιστών σε κάποιο νυχτερινό κέντρο!
Θα ξεκινήσω με το Βασίλη Τσιτσάνη, ο οποίος συνέχισε να είναι παραγωγικός και αυτή τη δεκαετία. Εδώ η Καίτη Γκρέη τραγουδάει «Τα ξένα χέρια» μαζί με το συνθέτη (από ταινία): 

http://www.youtube.com/watch?v=nHPnITIOxBc 

«Ο χτύπος της καρδιάς μου», του Απόστολου Καλδάρα με την Καίτη Γκρέη:
http://www.youtube.com/watch?v=yfONNNG1nNM

Η φωνή της Γκρέη έβγαζε πολύ σπαραγμό στα λυπητερά τραγούδια, όμως ήταν άριστη και στα «ξεσηκωτικά» τραγούδια, όπως αυτό το τσιφτετέλι του Στέλιου Χρυσίνη: «Κάτσε στον καναπέ μου».
http://www.youtube.com/watch?v=an6GJjs0jS8
«Όσα έκανα για σένα» του Γιάννη Καραμπεσίνη με τη Δούκισσα (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=aket6-oKuEk
Οι σημερινές τραγουδίστριες πρέπει να βλέπουν τη Δούκισσα και να παίρνουν μαθήματα σκηνικής παρουσίας!
«Δεν υπάρχει για μας χωρισμός» του Απόστολου Καλδάρα με το Μανώλη Αγγελόπουλο και την Άννα Βασιλείου (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=o2Kq8SdezgM

«Είπα να σβήσω τα παλιά» του Απόστολου Καλδάρα με τη Βίκυ Μοσχολιού (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=K_sn_lH9TsY
(Το είχε πρωτοτραγουδήσει η Σωτηρία Μπέλλου γύρω στο 1950).
«Άσε πρώτα να ξεχάσω» του Απόστολου Καλδάρα με την Πόλυ Πάνου (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=QNVIE6D_4BU
«Εμείς μαζί δεν κάνουμε» του Γιάννη Καραμπεσίνη με την Πόλυ Πάνου (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=b3oj_qsX7fk

«Τι σου’ κανα και πίνεις» του Μίμη Πλέσσα με την Πόλυ Πάνου (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=1h7c8an-Tbc
Εδώ φαίνεται και η εξειδίκευση που είχε η Πόλυ Πάνου στα αργά ζεϊμπέκικα.
Η Μαίρη Λίντα εκτός από αξεπέραστη φωνή είχε και συμπαθητική κίνηση πάνω στη σκηνή.
«Με κυνηγούν τα αδέλφια σου» του Μανώλη Χιώτη (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=cQLNImsaqQY
«Ζήσε», πάλι του Χιώτη, η Λίντα τραγουδάει μαζί με τις αδελφές Μπρόγιερ (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=8rsxHZf-Vso
«Ο μπεκρής» του Χιώτη (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=baC1a2MQ87s

Ο Χιώτης είχε δικό του στυλ που είχε επηρεαστεί από λατινοαμερικάνικους ρυθμούς, γι’ αυτό ξεχώριζε από τους άλλους συνθέτες. Όμως οι φωνητικές δυνατότητες της Μαίρης Λίντα δεν φανερώνονταν τόσο στα χαρούμενα τραγούδια του Χιώτη, όσο στα απαιτητικά τραγούδια του Θεοδωράκη και του Χατζηδάκι.
«Κάνε το δάκρυ σου χαρά» του Μάνου Χατζηδάκι:
http://www.youtube.com/watch?v=9W86EDMkFtE
«Μάνα μου και Παναγιά» του Μίκη Θεοδωράκη:
http://www.youtube.com/watch?v=R74PodnuigU
Παρόλα αυτά, ο αγαπημένος ερμηνευτής του Θεοδωράκη ήταν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης:
«Οι μοιραίοι», ένα ποίημα του Κώστα Βάρναλη:
http://www.youtube.com/watch?v=xGNUNqYSvRw

«Της δικαιοσύνης ήλιε» σε στοίχους του Οδυσσέα Ελύτη:
http://www.youtube.com/watch?v=6KQ5l29_J-c
Ο Μπιθικώτσης, προτού επιλεγεί από το Θεοδωράκη ως βασικός ερμηνευτής, είχε ήδη μια μακρόχρονη καριέρα, πρώτα ως συνθέτης και μετά ως τραγουδιστής. Φυσικά συνέχισε να συνθέτει τραγούδια και μετά την επαφή του με το «έντεχνο» τραγούδι.
«Τα χρόνια μου περάσανε», σύνθεση του ίδιου με δεύτερη φωνή τη Βούλα Γκίκα:
http://www.youtube.com/watch?v=jWpYIpmiNhw
«Δεν θα’ σαι το φινάλε» του Άκη Πάνου με το Γρηγόρη Μπιθικώτση και τη Βούλα Γκίκα:
http://www.youtube.com/watch?v=RMM4G4QHPPs
«Η πιο μεγάλη ώρα» του Άκη Πάνου με τη Γιώτα Λύδια:
http://www.youtube.com/watch?v=cb3tGXXx-jw

Αξεπέραστη η ερμηνεία της Λύδια σε αυτό το χασάπικο, όμως το μεγαλύτερο μέρος των τραγουδιών που ερμήνευσε αυτή τη δεκαετία ήταν συρτοτσιφτετέλια (σε αντίθεση με τα καταθλιπτικά ζεϊμπέκικα που είχε τραγουδήσει τη δεκαετία του 50).
«Μου πέταξες τη βέρα» του Στράτου Ατταλίδη:
http://www.youtube.com/watch?v=5lg09ipn2dc
Θα κάνω μια μικρή παράκαμψη προς τα πίσω, αφού δεν θα μπορούσα να παραλείψω αυτή την καταπληκτική ερμηνεία της Λύδια από τα τέλη της δεκαετίας του ‘50. «Τα ζάρια μου έριξα»:
http://www.youtube.com/watch?v=RhhOVMTJ4sA
Κι ένα συρτό από την ίδια περίοδο. «Ο μύλος» του Πάνου Πετσά. Μαζί με τη Λύδια τραγουδούν ο Δημήτρης Ρουμελιώτης και ο Γιάννης Κυριαζής:
http://www.youtube.com/watch?v=gOIlUryZsvY
Και τώρα το βαρύ πυροβολικό. Στέλιος Καζαντζίδης, σε ένα τραγούδι του Χρήστου Λεοντή που κατά ορισμένους είναι το καλύτερο από όσα έχει τραγουδήσει. «Καταχνιά»:
http://www.youtube.com/watch?v=tPEjOui_AsM

Την «Καταχνιά» κανείς δεν τόλμησε να την ξανατραγουδήσει. Όμως ένα τραγούδι που έχει «εκτελεστεί» κυριολεκτικά από νεότερους τραγουδιστές είναι το «Όποια και να’ σαι». Σύνθεση του Απόστολου Καλδάρα, όπου ο Καζαντζίδης τραγουδάει μαζί με τη Μαρινέλα:
http://www.youtube.com/watch?v=2GIkQ_U3lSs
«Δρόμος δίχως σύνορα» του Γιώργου Κατσαρού:
http://www.youtube.com/watch?v=uhbgIKaOWnA
«Χτυπώ την πόρτα της ζωής» του Τάκη Παναγόπουλου:
http://www.youtube.com/watch?v=RCVxgl30yQw

Και ένα σε πιο χαρούμενο ρυθμό, «Όλα θα περάσουνε», του Μανώλη Χιώτη:
http://www.youtube.com/watch?v=YR-WBcXFsGk
Βεβαίως ο Καζαντζίδης στη λαϊκή συνείδηση έχει μείνει ως ο κατεξοχήν τραγουδιστής του ξενιτεμού.
«Δεν με θαμπώνουν οι ουρανοξύστες», σύνθεση του Καζαντζίδη:
http://www.youtube.com/watch?v=kGQKvpH0Ubg
«Καλύτερα στον τόπο μας», κι αυτό στο όνομα του Καζαντζίδη:
http://www.youtube.com/watch?v=2uY18bDWZ2s
«Κάθε λιμάνι και καημός» του Γιώργου Κατσαρού με τον Πάνο Γαβαλά και τη Ρία Κούρτη (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=6IeHRsNkrmw

Και ο Πάνος Γαβαλάς είχε τραγουδήσει για τη μετανάστευση. «Μετανάστης θα γραφτώ»:
http://www.youtube.com/watch?v=chg5lNxrcu8
Και ο Σπύρος Ζαγοραίος με τη Ζωή Ζαγοραίου. «Στ’ ορκίζομαι αγάπη μου»:
http://www.youtube.com/watch?v=PkVNmh8CNQc
Και ο Βαγγέλης Περπινιάδης με τη Ρία Νόρμα. «Πικρό ψωμί» (καταπληκτική ερμηνεία):
http://www.youtube.com/watch?v=kpWtJDNLQE4
«Υπομονή» του Σταύρου Ξαρχάκου, με το Γρηγόρη Μπιθικώτση και την Αλίκη Βουγιουκλάκη:
http://www.youtube.com/watch?v=Qw0h6xeJE6A
«Τα βάσανα τελειώσανε», του Άγγελου Σέμπου με τον Μπάμπη Τσετίνη και τη Λίτσα Διαμάντη:
http://www.youtube.com/watch?v=1dFoiCA2RyQ

«Στην παιδική μου γειτονιά» του Θεόδωρου Δερβενιώτη με τον Μπάμπη Τσετίνη:
http://www.youtube.com/watch?v=4ZEUtmxB8ww
«Πάρτε βουνά τον πόνο μου» του Θεόδωρου Δερβενιώτη με το Βαγγέλη Περπινιάδη:
http://www.youtube.com/watch?v=G4XDbSfgSWg
«Μεσάνυχτα πού να σε βρω» του Γιώργου Ζαμπέτα με τη Βίκυ Μοσχολιού και τον Πάνο Τζανετή (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=4d_-m8FpFLM
Άλλο ένα τραγούδι με τον Πάνο Τζανετή. «Γλυκοχαράζει»:
http://www.youtube.com/watch?v=FT-4Uv5segs

Το γεγονός ότι η ηχογράφηση είναι στερεοφωνική μαρτυράει ότι έγινε από το 1968 και μετά!
«Είσαι το λιμάνι μου» με το Βαγγέλη Περπινιάδη και τη Ρία Νόρμα:
http://www.youtube.com/watch?v=FxKTQfLzcMA
«Ο περαστικός» του Γιώργου Ζαμπέτα με τη Ναυσικά (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=XWnVezGJtLQ
«Δεν μου καίγεται καρφάκι» του Γιώργου Ζαμπέτα με τον ίδιο και τη Μανταλένα (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=LHZc7vt2d74
«Ο Γιαννάκης» (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=AhWQ5x1TdTM
«Το καράβι» με την Μπέμπα Μπλανς:
http://www.youtube.com/watch?v=rXB8KDPn4HA

Στο Ζαμπέτα επιμένω γιατί πιστεύω ότι είναι ο πιο χαρακτηριστικός Έλληνας συνθέτης και ο πιο παρουσιάσιμος σε διεθνές επίπεδο!
Ο Στράτος Διονυσίου βίωσε μια μεγάλη αντίφαση στην καριέρα του. Απέκτησε μεγάλη δημοφιλία τη δεκαετία του 80, ενώ τα καλύτερα τραγούδια τα ερμήνευσε τη δεκαετία του 60, όταν ήταν σχεδόν άγνωστος.
«Εγώ δε γνώρισα χαρά» του Πάνου Πετσά (από ταινία):
http://www.youtube.com/watch?v=Xre3iAZc8_A
«Είναι μακριά το όνειρο»:
http://www.youtube.com/watch?v=veHsL7adt0k
«Τον άνθρωπο που αγάπησε»:
http://www.youtube.com/watch?v=Bvrq9I-k6pU
Αυτά τα δύο τα είχε περάσει στο όνομά του.
«Η ζημιά» του Γιώργου Μανισαλή με τη Ρίτα Σακελλαρίου:
http://www.youtube.com/watch?v=VaeIA5JsWQs
Στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 άρχισε η παρακμή του λαϊκού τραγουδιού. Η ορχήστρα υποβαθμίστηκε, αφού οι σολίστες του μπουζουκιού εξαφανίστηκαν και για να κρυφτεί η ανεπάρκεια μπερδεύτηκαν πολλά όργανα μαζί, με αποτέλεσμα να ακούγεται ένα άχρωμο συνονθύλευμα από ήχους. Οι λαϊκοί τραγουδιστές που ξεκίνησαν την καριέρα τους από το ‘70 και μετά ήταν σχεδόν όλοι μετριότητες και από τότε μέχρι σήμερα οι συνθέτες αναλώνονται σε σουξέ που διαρκούν μία σεζόν κι αυτή με το ζόρι. Αποτέλεσμα είναι όποιος θέλει να ακούσει λαϊκό τραγούδι να πρέπει να γυρίσει 45-50 χρόνια πίσω!

Πηγή: http://epikairotita.mensa.org.gr/BouzoukiKoryfaiaDekaetia60TouTasouMesihroni.html

Ελληνική μουσική - Λαικά και Ρεμπέτικα

Η Ελλάδα έχει μια μακρά παράδοση στη μουσική, η οποία ανάγεται στα αρχαία χρόνια. Πολλοί θεοί και θεότητες της αρχαιότητας ήταν συνδεδεμένα με τη μουσική και τον χορό και η ίδια η λέξη μουσική προέρχεται από τις Εννέα Μούσες της αρχαίας Ελλάδας που ηταν πηγή έμπνευσης για όλους τους καλλιτέχνες, ακόμη και σήμερα πολλοί καλλιτέχνες κανουν αναφορά στην "μούσα της έμπνευσης".
Πολλέ λέξεις απο την ελληνική γλώσσα σχετικές με την μουσική ειναι διεθνής οπως: αρμονία, μελωδία, χορωδία, ορχήστρα, χρωματικές, σκηνή, λύρα, ύμνος, ψαλμός, ρυθμός. Η Ελληνικη μουσικη εχει πολλές κατηγορίες και ειδη τραγουδιών ξεκινώντας απο την Αρχαια Ελληνική μουσικη, τους Βυζαντινούς υμνους , τα κλέφτικα που διαδόθηκαν κατα την περίοδο της τουρκοκρατίας, τα δημοτικά, τα ρεμπέτικα και τα λαικά, και τέλος κατα τις τελευταίες δεκαετίες, τα αντάρτικα, το νέο κύμα, το εντεχνο τραγούδι, την ελαφρα μουσική και τέλος την ρόκ και ποπ.
 Στις αρχές της δεκαετίας του '50 η ελληνική μουσική, ή σίγουρα το τι θα μπορούσατε να ακούσετε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης του ραδιοφώνου και των ταινιών, ήταν τα Λαϊκά (μουσική βασίσμένη στο μπουζούκι) με ήχους που έφεραν μαζί τους οι Έλληνες από τη Μικρά Ασία στη δεκαετία του 1920 και η ελληνική και ξένη ελαφρα μουσική, με Ευρωπαικούς κυρίως ήχους και επιρροή.
Ελαφρα μουσική. Η πιο αντιπροσωπευτική ελαφρια μουσική στις δεκαετίες το 1950-1960 προέρχονταν από τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι του Μίμη Πλέσσα και άλλων και ερμηνευτικε απο καλλιτέχνες όπως ο Τώνης Μαρούδας, η Νανα Μούσχουρη, η Τζένη Βάνου, ο Γιάννης Βογιατζής κ.α. Επίσης, κατά τη διάρκεια αυτης της εποχής ηταν δημοφιλής και η μουσική απο ντουέτα και τρίο, όπως οι αδελφοί Κατσάμπα, οι Μουζάς Λιγνός, το Τριο Ατένε και αλλοι. Ειδικότερα για τους αδελφούς Κατσάμπα, ο ήχος τους ήταν απομίμηση Ισπανικής και Μεξικάνικης μουσικής που έιχε μετατραπεί στα ελληνικά και είχε γίνει μόδα στα τέλη του 50 με αρχές του 60.
Λαϊκά και Ρεμπέτικα. Το Ελληνικο Λαϊκό τραγούδι ήταν δημοφιλές κυρίως στην εργατική τάξη κατα την διάρκεια της δεκαετίας του 1940 και 1950, και οπως λένε πολλοί χρειάστηκέ ο μεγάλος μαέστρος του μπουζουκιού Μανώλης Χιώτης για να φέρη το μπουζούκι στα σαλόνια της Ελληνικής μπουρζουαζίας. Το καθε αυτού Ρεμπέτικο τραγούδι δεν ήταν γνωστό στις μεγάλες μάζες μέχρι τη δεκαετία του 1970 και ειδικά μετά την μεταπολίτευση όταν ο Γιώργος Νταλάρας, ο Μπάμπης Γκολές και πολλοί άλλοι αρχισαν να αναπαράγουν παλιά Ρεμπέτικα τραγούδια που μαζί με τα αντάρτικα ειχαν γίνει τις μόδας . Αυτό συνέπεσε και με την προβολή του περίφημου έργου του ελληνικού κινηματογράφου, Ρεμπέτικο, που αφηγείται την ιστορία της Μαρίκας Νίνου μια από τις πρώτες γυναίκες που τραγουδισε ρεμπέτικα. Το ρεμπέτικο εχει τις ρίζες του στην Μικρά ασία και εμφανίστηκε τη δεκαετία του 20 κυρίως στον Πειραιά οπου κατέφθασαν πολλοί πρόσφυγες. Το ρεμπέτικο αρχικά ηταν το τραγούδι των περιθωριακών. Οι μεγάλοι ομως συνθέτες του ρεμπέτικου οπως ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Τσιτσάνης και αλλοι το εξέλιξαν και το εβγαλαν απο τους τεκέδες και το περιθώρειο.
Πολλοί λένε ότι η αυθεντική σύχρονη ελληνική λαϊκή μουσική αναπτύχθηκε από τον Μάρκο Βαμβακάρη, με ορόσημο το διάσημο τραγούδι του Φραγκοσυριανή. Με αυτό το τραγούδι ο Βαμβακάρης, εισάγει νέες μουσικές ρίζες με καποια δυτικη χρειά που παντρεύεται με τους ήχους του Ρεμπέτικου. Το ίδιο συμβαίνει επίσης με τον ΒασίληΤσιτσάνη και το τραγούδι του Ομορφη Θεσσαλονίκη. Και τα δύο αυτά τραγούδια είναι τα πρώτα τυπικά Χασάπικα. Ο Γιώργος Μητσάκης με την Βαλεντίνα, περνάη απο το ρεμπέτικο στο καθαρά λαικό. Τέλος ο Γιώργος Ζαμπέτας με το τραγούδι "Σήκω χόρεψε συρτάκι" σφραγισε μια ολόκληρη εποχή ελληνικής μουσικής που στους κύκλους των μουσικών ονομάζετε «Ελληνική τουριστική μουσική». Ειναι γεγονός οτι το Συρτάκι του Ζαμπέτα, ο Ζορμπάς του Θεωδοράκη και η Μαρία με τα κίτρινα έκαναν ολη την Ευρώπη να χορεύη συρτάκη και χασάπικο. Σε αυτό το σημείο είναι ενδιαφέρον να αναφέρω ότι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 οταν οι Beatles είχαν επισκεφθεί την Ελλάδα για να αγοράσουν ενα ελληνικό νησί, συναντήθηκαν με το Γιώργο Ζαμπέτα για να μάθουν μερικές από τις τεχνικές της ελληνικής μουσικής και του μπουζουκιού. Δεν είναι περίεργο επομένως, ότι, το τραγούδι των Beatles "girl" είναι ενα τυπικό ελληνικό χασάπικο.
Ο Μανώλης Χιώτης ήταν ίσως ο καλύτερος βιρτουόζος του μπουζουκιού (πρώην κιθαρίστας) ο Χιώτης επίσης εφηύρε το οχτάχορδο μπουζούκι και δημιούργησε αξέχαστα τραγούδια παντρευοντας το μπουζούκι με τον ηχο της Λάτιν μουσικής και της τζαζ. Απο αυτη τη στιγμή ανοίχτηκαν αναρίθμητα μονοπάτια για την ελληνική λαική μουσική, νεα οργανα και ηχοι, το αρμόνιο (Βασίλης Βασιλειάδης) αντικαθιστά το ακορντεόν, η ντράμς τα κρουστά και το ντέφι , το 70 εμφανίζεται σε πολλά τραγούδια το μεταλικό φλάουτο, σιγά σιγά η κλασική κιθάρα δίνει τη θέση της στην ηλεκτρική και η μπασαβιόλα στο ηλεκτρικό μπάσο, τελικά το συνθεσάιζερ εξαφανίζει σχεδόν ολα τα οργανα (τουλάχιστον στα στούντιο ηχογραφησης).

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και μετά, τα ελληνικά λαϊκά γίνονται όλο και πιο δημοφιλή. Αυτό εν μέρει εχει να κάνη με την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας που αργά ανακάμπτει από δύο πολέμους, τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο. Όλο και περισσότεροι Έλληνες έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν ραδιόφωνα, πικάπ και δίσκους βινυλίου. Οι ελληνικές δισκογραφικές εταιρείες, βλέποντας την οικονομική επένδυση της λαϊκής μουσικής, υπογράφουν συμβόλαια με τραγουδιστές, μουσικούς και συνθέτες και η μαζική παραγωγή της λαϊκής ελληνικής μουσικής άρχιζη να αναπτύσσεται. Ειναι η εποχή που δημιουργούνται τα πρώτα αστέρια της Ελληνικής μουσικής, Στέλιος Καζαντζίδης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Πάνος Γαβαλάς, Πόλυ Πάνου, Μαρινέλα, Βικυ Μοσχολιού, Ρια Κούρτη, Δούκισσα, Μανώλης Αγγελόπουλος, Γιώτα Λίδια, Σταμάτης Κόκοτας και άλλοι πολλοί που μέχρι και σήμερα η Ελλάδα τραγουδάει τα τραγούδια τους.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ένα νέο είδος μουσικής άρχισε να ακούγεται στην Ελλάδα . Αυτή ήταν η ελληνική New Wave που εμπνέεται από την Δυτική μπαλάντα και το στυλ που είχαν στο Παρίσι οι "Μπουάτ". Το νέο κύμα έγινε το αγαπημένο μουσικό στυλ για τους νέους Έλληνες διανοούμενους και φοιτητές. Η Μπουάτ Εσπερίδες του Γιάννη Αργύρη και η Απανεμιά του Γιώργου Ζωγράφου, στην Πλάκα στην Αθήνα, έγιναν τα κυριώτερα στέκια του νεου κύματος. Ήταν η εποχή που ο Διονύσης Σαββόπουλος δημιουργή μια καινούργια σχολή Ελληνικής μουσικής παντρεμένης με μπαλάντες, Blues και Rock. Κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής ερμηνευτές του ελληνικού νέου κύματος όπως ο Γιάννης Πουλόπουλος, ο Κώστας Χατζής , η Αρλέτα και άλλοι κάνουν μια σημαντική παρουσία.

Φυσικά, οι συνθέτες που έκαναν την ελληνική μουσική διεθνώς γνωστή ηταν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις , και Σταύρος Ξαρχάκος . Αυτοί οι τρεις συνθέτες έχουν αναγνωρίστή ως οι μεγαλύτεροι συνθέτες της σύγχρονης Ελλάδας ,φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ένα άλλο μεγάλο Ελληνα συνθέτη, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Πηγή: http://www.in2greece.com/english/opinions/2008/12/elliniki-mousiki.html

Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2013

Ξένη μουσική της δεκαετιας του 60



King Crimson - The Court of The Crimson King
Από το άλμπουμ In The Court of The Crimson King του 1969 
The Rolling Stones - Jumpin' Jack Flash
Από το άλμπουμ Jumpin' Jack Flash (single) του 1967

      Led Zeppelin - Ramble On
Από το άλμπουμ Led Zeppelin II του 1969

                Cream - Badge
  Από το άλμπουμ Goodbye του 1969

Marvin Gaye - I Heard It Through The Grapevine
Από το άλμπουμ I Heard It Through The Grapevine του 1968
Jimi Hendrix - All Along The Watchtower
Από το άλμπουμ Electric Ladyland του 1968

The Mamas & The Papas - California Dreaming
Από το άλμπουμ If You Can Believe Your Eyes And Ears του 1966
The Rolling Stones - Paint It Black
Από το άλμπουμ Aftermath του 1966

The Rolling Stones - (I Can't Get No) Satisfaction
Από το άλμπουμ Out of Our Heads του 1965

The Animals - The House of The Rising Sun
Από το άλμπουμ The Animals (US Version) του 1964

The Kingsmen - Louie Louie
Από το άλμπουμ The Kingsmen In Person του 1963

Simon & Garfunkel - Mrs. Robinson
Από το άλμπουμ Bookends του 1968
        
The Mamas & The Papas - Monday Monday
Από το άλμπουμ If You Can Believe Your Eyes And Ears του 1966
Procol Harum - A Whiter Shade of Pale
Από το άλμπουμ Procol Harum του 1967

The Beatles - Hey Jude
Από το άλμπουμ Hey Jude (single) του 1968

Aretha Franklin - Respect
Από το άλμπουμ I Never Loved A Man The Way I Love You του 1967
The Beatles - While My Guitar Gently Weeps
Από το άλμπουμ The White Album του 1968
                                                                                             

Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ - ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60 - ΟΙ ΚΥΡΙΩΤΕΡΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ...


Η δεκαετία του 60 ξεκινάει μ έναν … θάνατο !  Τον θάνατο του Ρεμπέτικου πού έχει τις τελευταίες του αναλαμπές εκεί στα τέλη του 50..
Κυρίαρχο της εποχής, το  ακραιφνώς λαϊκό τραγούδι πού διαφημίζεται και γίνεται γνωστό κυρίως  μέσα από το μελό Ελληνικό σινεμά, πού γεμίζει τις αίθουσες  κυρίως των κινηματογράφων των  λαϊκών συνοικιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη αλλά και κάθε άλλη αίθουσα, μεγάλη ή μικρή, στην Ελληνική Επικράτεια… ένα λαϊκό τραγούδι με στίχο απλό έως αφελή, πού συνήθως αποτελεί και το..σενάριο (!) αυτών των ταινιών..!

Εκπρόσωποι του λαϊκού τραγουδιού αυτής της δεκαετίας, η Καίτη Γκρέυ, η Γιώτα Λύδια, η Πόλυ Πάνου, ο Βαγγέλης Περπινιάδης, ο Σπύρος Ζαγοραίος, ο Μανώλης Αγγελόπουλος,  ο Στέλιος Καζαντζίδης με την Μαρινέλλα, ο Πρόδρομος Τσαουσακης, ο Πάνος Γαβαλάς, ο Πέτρος Αναγνωστάκης , για να άναφέρω κάποιους…
Λαϊκοί συνθέτες της εποχής ο Τσιτσάνης, ο Καλδάρας, ο Δερβενιώτης, ο Ατταλίδης, o Aτραίδης,  ο Καραμπεσίνης, ο Μπάμπης Μπακάλης,  πού εκφράζονται με το συγκεκριμένο λαϊκό στίγμα. Μερικοί τίτλοι πού είναι και τίτλοι ταινιών,  "περιφρόνα με γλυκιά μου , τά ξένα χέρια, πες μου γιατί, όση γλύκα έχουν τά χείλη σου κ.λ.π", των Καλδάρα, Τσιτσάνη, Καζαντζίδη.
Ενώ συνυπάρχουν ο Μαν.Χιώτης ο Γιώργος Ζαμπέτας και ο Γιώργος Μητσάκης πού γράφουν ένα είδος λαϊκού τραγουδιού  πού απευθύνεται περισσότερο σε αστούς, ακριβώς την εποχή πού η Ελλάδα βγαίνει από έναν εμφύλιο, πού ο Καραμανλής χτίζει πολυκατοικίες, πού η Ελληνική ύπαιθρος υφίσταται τον περιβόητο  αναδασμό και η αστική τάξη « αναγεννάται » !
"φτωχό κομπολογάκι μου, δεν είμαι ο Γιώργος, συννεφιές "του Γιώργου Μητσάκη,  Ηλιοβασιλέματα του Χιώτη και η  Παγωνιά του Ζαμπέτα..μερικοί τίτλοι αγαπημένων λαϊκών τραγουδιών αυτού του είδους…

Λαικοδημοτικό τραγούδι – Ελαφροδημοτικό τραγούδι


…..Ταλιούρης, Σκαφίδας, Λαβίδας, Γιώτα Λύδια και η μικρούλα Ελένη Βιτάλη κόρη του συνθέτη και ερμηνευτή Λαβίδα χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι του λεγόμενου « λαικοδημοτικού » πού ανθίζει κυρίως στην ελληνική επαρχία,  και στις περιοχές της ευρύτερης Αττικής στα παραδοσιακά πανηγύρια.

Να αναφερθούμε και σε μερικούς τίτλους λαικοδημοτικών τραγουδιών : Μ έκαψες πού να καείς, γιούργια στα ταμπούρια,  κ.λ.π τραγούδια πού ξεκινούν από τα πανηγύρια , γίνονται μεγάλες επιτυχίες και τραγουδιόνται από τον λαό  στους γάμους και στις διάφορες γιορτές , στα καπνομάγαζα και σε διάφορα εργοτάξια  αλλά σιγά σιγά και στα νυχτερινά κέντρα των μεγάλων πόλεων κυρίως , στα περίφημα « καλαματιανά » !

Στο ελαφροδημοτικό χαρακτηριστική εκπρόσωπος ειναι η Μαριάννα Χατζοπούλου πού ως σχεδόν τυφλή είχε συγκινήσει όλη την Ελλάδα  και η Σοφία Βέμπο( κάποιες φορές).

Σημαντικά γεγονότα της εποχής:

  • Η ιστορική πτήση του Βοστόκ στο Διάστημα, με τον Γιούρι Γκαγκάριν το 1961.
  • Ο θάνατος του Ερνεστ Χεμινγουει στο Αίνταχο,
  • Η βία και η νοθεία στις βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου του 61στην Ελλάδα,
  • O θάνατος της Μαίρυλιν Μονρόε από υπερβολική δόση βαρβιτουρικών,
  • Η συνεργασία Χατζηδάκη, Αργυράκη, Σολωμού στην Οδό Ονείρων tο 1962 στο Θέατρο Μετροπολιταν,
  • Η όμορφη πόλη στο Θέατρο Πάρκ, με Θεοδωράκη, Μπιθικώτση, Μπόστ,
  • Ο θάνατος του Γρηγόρη Λαμπράκη τον Μάη του 63,
  • Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Γιώργο Σεφέρη
  • και η δολοφονία του Τ.Φ. Κέννεντυ στο Ντάλας του Τέξας το 1963…

Στα χρόνια του 60 προβάλλονται και οι ινδικές ταινίες από το Bollywood, το Hollywood  της ..Βομβάης δηλαδή, μουσικοχορευτικές οι περισσότερες... με μουσικές πού δυστυχώς επηρεάζουν κάποιους από τους λαϊκούς συνθέτες της εποχής ( Καλδάρας, Μανήσαλης ) και έτσι ανθίζει και ακόμα ένα είδος λαϊκού τραγουδιού, τά λεγόμενα ινδικού τύπου όπως « Μαγκάλα, Μαντουβάλα , φεύγεις καλέ μου, »  δεν συμπεριλαμβάνω την Ζιγκουάλα γιατί, μπορεί ο τίτλος να θυμίζει Ινδία, πρόκειται όμως για ένα εξαιρετικό τραγούδι στο ρυθμό του bolero…πού το ακούμε και σήμερα με νοσταλγία..! Γνήσια εκπρόσωπος του είδους, η Βούλα Πάλλα πού έκανε μια σύντομη καριέρα μ αυτά τά τραγούδια...

Επιρροές όμως  στο λαϊκό της εποχής υπάρχουν και από την..Αίγυπτο... Ζαίρα, Ζεχρά κ.λ.π (Β. Τσιτσάνης)
Είναι η εποχή πού αυτές οι επιρροές από την Ινδική και την Αραβική Μουσική φέρνουν αντιμέτωπους δυό μεγάλους μας Συνθέτες, τον Βασίλη Τσιτσάνη και τον Απόστολο Καλδάρα, πού  αλληλοκατηγορούνται ότι  « κλέβουν» ο ένας από την Ινδία κι ο άλλος από την Αίγυπτο, οι δε καυγάδες τους από τις εφημερίδες τά περιοδικά και το ραδιόφωνο, ομηρικοί μεν, όμως πάντα με τακτ εκατέρωθεν,αφού και οι δύο είναι σπουδαίοι Δημιουργοί !
 
Παράλληλα , συνθέτες του ελαφρού τραγουδιού όπως ο Μωράκης ο Σουγιούλ, ο Μουζάκης, ο Καπνίσης ο Γεράσιμος Λαυράνος, έχουν ήδη αρχίσει από τά χρόνια του 50 νά γράφουν ένα νέο είδος τραγουδιού, ένα είδος πού ακουμπά στο Ρεμπέτικο, είναι όμως ανάλαφρο καi με στοιχεία Latin, ένα είδος πού ονομάστηκε Αρχοντορεμπέτικο και χρησιμοποιήθηκε κυρίως στην Ελληνική Επιθεώρηση « Το τραμ το τελευταίο,  ο μήνας έχει 9 , Άνθρωποι άνθρωποι κ.λ.π » με φωνές όπως της Μάγιας Μελάγια, της Καίτης Μπελίντα, της Σπεράντζας Βρανά, για να αναφέρω μερικές, τις πιο χαρακτηριστικές…αλλά και στις κωμωδίες κυρίως του Ελληνικού Κινηματογράφου:  Λατέρνα φτώχεια και γαρύφαλλο, Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο κ.λ.π
"Τό τραμ το τελευταίο, το μονοπάτι, ο Τραμπαρίφας , η ταμπακέρα, γαρύφαλλο στ' αυτί " μερικοί τίτλοι από το αρχοντορεμπέτικο τραγούδι…

Οι παραπάνω συνθέτες του αρχοντορεμπέτικου έγραψαν και ένα άλλο είδος τραγουδιού, τά λεγόμενα  Latin αλλά και τα λεγόμενα ερωτικά του 50, πού επίσης κυριάρχησαν στις αρχές της δεκαετίας και αγαπήθηκαν από όσους δεν ήθελαν τά λαϊκά και τά θεωρούσαν  «λούμπεν »
Μερικοί τίτλοι Latin τραγουδιών…« Μανουέλα, σε μαγικά νησιά, Περασμένες μου αγάπες του Χιώτη κ.λ.π »

Γεγονότα της εποχής:

  • Η Έλλη Λαμπέτη, “ξυπόλητη στο πάρκο” στο θέατρο Διονύσια με σκηνοθέτη τον Κακογιάννη
  • Ο Αντονυ Κουην και η Λίλα Κέντροβα, στην Ελλάδα για τον Ζορμπά
  • Η ταινία του Β.Γεωργιάδη “ Κόκκινα Φανάρια ”  με μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου…
  • Απόψε αυτοσχεδιάζουμε του Πιραντέλο από τον Θίασο Μυράτ –Ζουμπουλάκη με μουσική του Μ. Χατζηδάκη
  • Η γειτονιά των αγγέλων του Ιάκωβου Καμπανέλλη με Καρέζη και Κούρκουλο και μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
  • Σε πρώτη εμφάνιση ο Γιάννης Πουλόπουλος τραγουδάει στην παράσταση « και δόξα τω Θεώ »
Στη δεκαετία του 60 υπήρχε και το ελαφρό τραγούδι με εκπροσώπους του συνθέτες όπως ο Σπήλιος Μεντής, ο Μίμης Πλέσσας, ο νεαρός Γιώργος Κατσαρός,  οι παραπάνω, Μουζάκης, Μωράκης ο Νίκυ Γιάκοβλεφ…..καί φωνές όπως της Μούσχουρη, της Βάνου, της Μαίρης Λώ, της Μπελίντας, της Άντζελας Ζήλια της Κλειώς Δενάρδου κ.λ.π

Μερικοί τίτλοι…« αν σ αρνηθώ αγάπη μου, η σκλάβα, ένα ψέμα και συ κ.λ.π. » 

Στις αρχές της δεκαετίας του 60 πρωτοεμφανίζεται δισκογραφικά και ο Μάνος Χατζηδάκης πού γράφει ελαφρά μουσική και  τραγούδια, για τον Ελληνικό Κινηματογράφο, αλλά και ο Μίκης Θεοδωράκης πού γράφει ένα νέο είδος « λόγιου» λαϊκού τραγουδιού, βασισμένου κυρίως στην ελληνική Ποίηση…

Πριν αρχίσει να γράφει τραγούδια για τον ελληνικό κινηματογράφο του 50, 60  ή ταυτόχρονα, ο Μάνος Χατζιδάκις συνεργάζεται με το χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου.
Τότε κυκλοφορούν: Οι πασχαλιές μέσα απ τη νεκρή γη, οι 15 εσπερινοί  …μια σπουδή του συνθέτη πάνω στο ρεμπέτικο πού την συνέχισε και αργότερα με τον Σκληρό Απρίλη του 45…

Ζορμπάς - Τα παιδιά του Πειραιά - Oscar


1961 και η Ελλάδα πρωταγωνιστεί σε Ευρώπη και Αμερική αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο λόγω της ταινίας του Κακογιάννη  Ζορμπάς, από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη αλλά και λόγω της ταινίας του Ντασέν  Ποτέ την Κυριακή πού βραβεύεται και με OSCAR για την μουσική της πού είχε γράψει ο Μάνος Χατζηδάκης..μιά μουσική πού κυκλοφορεί παγκόσμια σε εκατομμύρια αντίτυπα και πού αγοράζεται ακόμη και σήμερα, κι ένα τραγούδι ( τα παιδιά του Πειραιά) πού κάνει γνωστό τον Πειραιά  σ όλο τον πλανήτη και διασκευάζεται εκατοντάδες φορές και σε πολλές γλώσσες !

Όλο το ιστορικό αυτού του OSCAR μουσικής δείτε το στο video που σας παραθέτουμε και πού το δανειστήκαμε από το you tube ..

Πρόκειται για μια συνάντηση της Μελίνας Μερκούρη με τον Μάνο Χατζηδάκη που σημειωτέον δεν είχαν καθόλου καλές σχέσεις εκείνη την εποχή, η Μελίνα του είχε κακιώσει και το έφερε βαρέως ότι ο Μάνος σνόμπαρε το OSCAR και την τελετή, σνόμπαρε και το ίδιο το τραγούδι…Στο video o καθένας απ τους δύο  λέει τις απόψεις του και… φιλιώνουν…

Αλλά και ο Ζορμπάς του Κακογιάννη διαφήμισε την Ελλάδα παγκόσμια..

Πληροφορίες λένε ότι ο Κακογιάννης ήθελε για τον ρόλο της Μαντάμ Ορτάνς την Κατίνα Παξινού, η οποία τον αρνήθηκε θεωρώντας ότι είναι πολύ intellectual, οτι δεν διαθέτει την πουτανιά πού χρειάζεται ο ρόλος, για να τον πάρει η Λίλα Κέντροβα  πού έφτασε στην Ελλάδα με αμέτρητες βαλίτσες, εν χορδαις και οργάνοις!

Ρεπορτάζ από το αεροδρόμιο, συνεντεύξεις τύπου, με τον Alan Bates …μεγαλεία!!
Ο Αντονυ Κουήν , βρισκότανε ήδη στην Κρήτη, είχε γοητευθεί από τον χαρακτήρα του βιβλίου τού Καζαντζάκη, είχε ταυτιστεί με τον ρόλο, ένοιωθε σχεδόν Έλληνας και εντελώς..Αντώνης !! εδινε δε απανωτές συνεντεύξεις στον διεθνή Τύπο διαφημίζοντας την Κρήτη και τους κρητικούς πού με την γνωστή ελληνική φιλοξενία τον αγκάλιασαν και τον έκαναν …δικό τους μέχρι το τέλος της ζωής του..


Μετά την προβολή της ταινίας η Ελλάδα και το συρτάκι έγιναν της μόδας σ όλο τον κόσμο και το τραγούδι του Ζορμπά, γραμμένο από τον Μίκη Θεοδωράκη γνώρισε  κι αυτό αμέτρητες διασκευές!



Το "λόγιο λαϊκό" του Μίκη Θεοδωράκη γίνεται γνωστό κυρίως με συναυλίες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη αλλά καί σε όλη την Ελλάδα και με τραγουδιστές όπως η Φαραντούρη, ο Μπιθικώτσης ( πού ήδη υπάρχει στο λαϊκό και δισκογραφεί δικά του κυρίως τραγούδια) ο νεαρός Πουλόπουλος, η Ντόρα Γιαννακοπουλου, ο Αντώνης Καλογιάννης, η Μαίρη Λίντα, για να αναφέρω τους κυριότερους…

« στρώσε το στρώμα σου για δυο, βράχο βράχο τον καημό μου, Επιτάφιος, στο περιγιάλι..   Ρίτσος, Χριστοδούλου, Σεφέρης »

Στις κινηματογραφικές αίθουσες έρχονται αργοπορημένα τά χρώματα και οι καινούργιες τεχνικές vista vision και Cinerama με ταινίες πού σκηνοθετεί κυρίως ο Γιάννης Δαλιανίδης χρηματοδοτούμενος από τον Φιλοποίμενα Φίνο και την Εταιρία του.. την Finos Films..
Στα μουσικά μας πράγματα κυριαρχεί,  λόγω αυτών των ταινιών  ο Μίμης Πλέσσας, πού πρωτοέγραψε λαϊκό τραγούδι αρκετά χρόνια πριν για τον Δημήτρη Χορν, πού στην ραδιοφωνική του εκπομπή « τα καθημερινά του καθημερινού » τραγούδησε με το γνωστό του μπρίο... τίς χάντρες !
Ο Μίμης Πλέσσας γράφει μουσική και τραγούδια για αυτές τις ταινίες , τραγούδια πού γίνονται μεγάλες επιτυχίες  και ορίζουν αυτό πού ονομάστηκε « ελαφρολαικό τραγούδι. » Ιδού μερικοί τίτλοι : Καμαρούλα μια σταλιά, το φεγγάρι πάνω Θεέ μου, θα πιω απόψε το φεγγάρι κ.α

Έχει ήδη γεννηθεί και ο ρεαλιστικός κινηματογράφος από το 65 κι έπειτα, μαυρόασπρος, διαφοροποιημένος από τον μελό κινηματογράφο της δεκαετίας  με νέους πρωταγωνιστές την Ζωή Λάσκαρη , τον Ν. Κούρκουλο, και μουσικές των Ξαρχάκου, Μούτση, Μαρκόπουλου, Λοίζου κ.α.

Γεγονότα της εποχής :

  • Η ταινία του Ντίνου Δημόπουλου Λόλα  με την μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου, και με την Βίκυ Μοσχολιού σε πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση,
  • H ταινία του Ντασέν « Τοπ Καπίι » με μουσική του Μάνου Χατζηδάκη,
  • Τρία Όσκαρ στον Ζορμπά του Κακογιάννη
  • Η δολοφονία του φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα,
  • «Λεωφορείον ο πόθος » στο θέατρο Διονύσια με Λαμπέτη και Καρά( 1965)
  • Το ναυάγιο στη Φαλκονέρα του φέρυ μποουτ  Ηράκλειο
  • Νουρέγιεφ – Φοντέιν στο Ηρώδειο ως Ρωμαίος και Ιουλιέτα ( 1966)
  • Η Δίκη του Ασπίδα (1966)


Για τον κινηματογράφο της εποχής ( 1963 - 66 ) γράφει μουσική και ο Κώστας Καπνίσης ( κλείσαν οι δρόμοι με βροχή) κι ο Σταυρος Ξαρχάκος, πρωτοεμφανιζόμενος ( χάθηκε το φεγγάρι, άπονη ζωή ), ο άρτι αφιχθείς από το Παρίσι Γιάννης Σπανός ( έχω ήδη αναφερθεί στον Σπανό στο κομμάτι για το Νέο Κύμα ) και ο εξ Αιγύπτου Μάνος Λοίζος ( όποιος δει το παλικάρι να του πει να μην αργεί, με την Λίτσα Διαμάντη και τον νεαρό Νταλάρα στην δεύτερη (!) φωνή)

Παράλληλα υπάρχει και το ελαφρολαικό  λεγόμενο του σαλονιού..καί εξηγούμαι…έχει ήδη επιβληθεί η δικτατορία στην Ελλάδα κάποιοι καλλιτέχνες διώχθηκαν, άλλοι αυτοεξορίστηκαν και μερικοί μείνανε εδώ και λειτούργησαν καλλιτεχνικά σε μικρές και μεγάλες πίστες όπως η Μαρινέλλα ( σταλιά σταλιά, κοίτα με στα μάτια, έκλαψα χθες  κ.λ.π ) και ο Μπιθικώτσης, πού στα μεγάλα μαγαζιά δεν τραγουδούσε βέβαια τον Επιτάφιο, αλλά  ως Sir Bithi, την «επίσημη αγαπημένη, το Εγνατίας 406 το είσαι το Α μου και το Ω μου κ.λ.π »

Μέσα της δεκαετίας του 60


...κι έχουμε το ξεκίνημα της εποχής των ελληνικών ποπ συγκροτημάτων, τον Νίκο Μαστοράκη, τον Λευτέρη Κογκαλίδη, τον…Γιώργο Καρατζαφέρη, τους Μοντέρνους Ρυθμούς, τά μουσικά πρωινά. Για όλα αυτά αναφερόμαστε παρακάτω.

Γεγονότα της εποχής :

  • Η δικτατορία των συνταγματαρχών,
  • η επιβολή λογοκρισίας στην Τέχνη,
  • ο θάνατος του Τσε Γκεβάρα,
  • το αποτυχημένο κίνημα βασιλικών αξιωματικών  και...
  • η επεισοδιακή, δίκην οπερέτας,  διαφυγή του Κωνσταντίνου στην Ρώμη !  Αντιβασιλεύς ο Γ. Ζωιτάκης !!!
  • Ένταση στο Κυπριακό, σε επιφυλακή ο στρατός !  

Κυρίαρχος στην Δισκογραφία της εποχής, ο ιδιοκτήτης της Εταιρίας Λύρα ο δαιμόνιος Αλέκος Πατσιφάς πού έψαχνε να βρει κάτι πού θα ανανέωνε ακόμη περισσότερο το τραγούδι, το λεγόμενο ελαφρό, αφού υπήρχε ήδη μία σημαντική ανανέωση στο λαϊκό τραγούδι λόγω της παρουσίας κυρίως του Μίκη Θεοδωράκη με τον Επιτάφιο, το Άξιον Εστί κ.λ.π, του Μάνου Χατζηδάκη, αλλά και των νεώτερων Ξαρχάκου, Λοίζου, Μούτση, Λεοντή, Μαρκόπουλου, Μούτση, Κοκοτου πού ήδη δίνανε σημαντικά τραγούδια στην δισκογραφία..

Η ανανέωση λοιπόν στο ελαφρό τραγούδι ήλθε από το Παρίσι όπου κυριαρχούσε στην Τέχνη γενικά,  η nouvelle vague !

Δεν χρειάστηκε παρά μια μόνο μετάφραση και… το  νεο  κύμα   στο Ελληνικό τραγούδι ήταν γεγονός,  με πρωτεργάτες τον Γιάννη Σπανό και τον Αλέκο Πατσιφά αλλά και νεότατους πρωτοεμφανιζόμενους τραγουδιστές όπως η Καίτη Χωματά, η Πόπη Αστεριάδη, ο Μιχάλης Βιολάρης, ο Λάκης Παππάς, η Αρλέτα κ.α. !

Στην Αθήνα πρωτοεμφανίστηκαν και οι πρώτοι μουσικοί χώροι πού θα φιλοξενούσαν αυτό το νέο είδος τραγουδιού, στην Πλάκα κατά τά γαλλικά πρότυπα πάντα, οι μπουάτ , χώροι απλοί, με ξύλινες καρέκλες, λίγα φώτα και υποτυπώδεις μικροφωνικές…    ε ν  ω στην Θεσσαλονίκη τέτοιοι χώροι υπήρξαν στην Πλατεία Ναβαρίνου,  στις οδούς Διαλέττη – Δεσπεραί και πίσω από το ιστορικό Ντορέ, στον Λευκό Πύργο….

Γεγονότα της εποχής :

  • Φοιτητικές διαδηλώσεις στο Παρίσι ( 1968 )
  • Ο γάμος Ωνάση – Κέννεντυ  κ α ί
  • Το σύνθημα του δικτάτορα Παπαδόπουλου « Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών »
  • Ο πρώτος τηλεοπτικός σταθμός στην Αθήνα
  • Η ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη « κορίτσια στον ήλιο » με μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου καί βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης..

Τελευταία  χρόνια της δεκαετίας του 60


Σπουδαία πράγματα συμβαίνουν στο Ελληνικό Τραγούδι, με την άνοδο της νέας γενιάς των συνθετών Ξαρχάκου, Κουγιουμτζή, Λοίζου, Μούτση, Λεοντή, με στίχους νέων στιχουργών και την εμφάνιση νέων τραγουδιστών όπως  Αλεξίου κι ο Νταλάρας,    ε   ν   ω      ο Διονύσης Σαββόπουλος ανεβαίνει σ ένα φορτηγό ( 1966 ) και κατεβαίνει στην Αθήνα, από κοντά κι ο Μανώλης Μητσιας ( 1968 ) πού συναντά τον Δήμο Μούτση, πού είχε μόλις συναντήσει την Δήμητρα Γαλάνη, συγχρόνως ξεκινά ψάχνοντας δουλειά στα μαγαζιά με τα μπουζούκια η Χαρούλα, πού μόλις έφθασε από την Θήβα...

Στην Πλάκα  λειτουργούν οι περιλάλητες μπουάτ ( Απανεμιά, Εσπερίδες, Ταβάνια ) με τά πιο γνωστά ονόματα του νέου κύματος , την  Καίτη Χωματά,
τον Λάκη Παπά, την Αρλέτα, την Πόπη Αστεριαδη, τον Μιχάλη Βιολάρη
… Στις μπουάτ αυτές ξανακούγονται και ρεμπέτικα του Βαμβακάρη και του Μπαγιαντέρα κυρίως ( Μπουάτ Χρυσά κλειδιά, Γιώτα Γιάννα, Τάκης Αργύρης .)

Για τα ποπ Ελληνικά συγκροτήματα (idols, charms, κτλ) αναφερόμαστε παρακάτω.

Είναι 1969, τέλος δηλαδή της δεκαετίας του 60, εποχή των  λουλουδιών, της ερωτικής απελευθέρωσης , του Θιβέτ και του Χάρε Κρίσνα, στα σινεμά παίζεται η ταινία για το Woodstock, όταν στην Αθήνα, πέντε νέα παιδιά, ο Κώστας Τουρνάς, ο Ρόμπερτ Ουίλιαμς, ο Σταύρος Λογαρίδης , ο Κώστας Παπαιωαννου, και η Νάνσυ Σανδή  κουρδίζουν τις κιθάρες τους κι ονειρεύονται κάτι πού θα τους φέρει στην πρώτη γραμμή της ποπ μουσικής η επερχόμενη δεκαετία του 70 για την οποία θα διαβάσετε σε επόμενο μας σημείωμα…
1969 λοιπόν καί τό  Φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στα πάνω του…
Μια μεγάλη ορχήστρα, μεγάλοι έλληνες συνθέτες μέ τις συμμετοχές τους, σπουδαίοι ερμηνευτές καί ερμηνεύτριες τού ελαφρού κυρίως τραγουδιού αλλά καί όμορφα τραγούδια άλλοτε ελαφρά καί άλλοτε Λαϊκίζοντα, ελαφρολαικά δηλαδή….

Από τό « αστεράκι» των αρχών της δεκαετίας τού Μίμη Πλέσσα, 1ο βραβείο, στο « ήταν μεγάλη η νύχτα »  του Νότη Μαυρουδή, ή τις « αλυσίδες»
του Καπνίση με την Καίτη Μπελίντα, ως τον …ελαφρολαικό Μπαρμπαλιά, το ελαφρό « καλώς όρισες έρωτα », ως τό άσε με να φύγω με την Κανελλίδου, χωρίς δεκάρα με την Βιτάλη που ήρθαν αργότερα…..

Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης  με μετακλήσεις καλλιτεχνών από τον διεθνή χώρο και έχουμε την ευκαιρία να δούμε στο Παλαί ντε σπορ τους Shocking blue, την Caterina Caselli, την Δαλιδά , την Βίκυ Λέανδρος και άλλους…

Τέλη της δεκαετίας και είναι η εποχή πού..γεννιέται η ελληνική ποπ μουσική

Αυτήν την εποχή κάνουν μεγάλες επιτυχίες στήν Ελλάδα  τραγούδια από την Ιταλία μέ τραγουδιστές πού γίνονται εξαιρετικά δημοφιλείς..
Caterina Caselli ( il carnevalle, il volto de la vita, nessuno mi puo judicare)
">
Sergio Endrigo, Al Bano, Pattie Pravo, Celentano, Rockie Roberts, και πολλοί αλλοι…μερικοί από αυτούς όπως ο Τόνυ Πινέλλι και ο Fefe,  κάνουν και καριέρα…

Αλλά και από την Γαλλία είχαμε μεγάλες επιτυχίες με τον Αdamo, τόν Herve villard, τον Halliday, την Sylvie Vartan τον Αζναβουρ, τον Ζιλμπερ Μπεκώ (Natalie)

">

Είναι η εποχή πού γεννιούνται τά πρώτα ελληνικά ποπ συγκροτήματα, από νέους μουσικούς πού ψάχνανε τον δικό τους δρόμο ανάμεσα στα λούμπεν λαϊκά, τα ελαφρολαικά, τά λόγια λαϊκά, τά ελαφρά, τα αρχοντορεμπέτικα, τα Latin…και τον βρήκανε !

Charms, Idols, Olympians, Strangers,
αλλά καi solo τραγουδιστές όπως η Ζωή Κουρούκλη, ο Δάκης, Ο Τζορντανελι ο Τέρης Χρυσός, για να αναφέρω μερικούς μόνο….

Ελληνική ποπ  λοιπό με ξένο στίχο, ιδιαίτερα βλακώδη ενίοτε, αλλά και διασκευές ξένων επιτυχιών ( Stasera mi buto / Απόψε σε θέλω, Venus / το κορίτσι του Μάη κ.α) άλλοτε επιτυχημένες και άλλοτε όχι!

Την διαφορά την έκαναν τά συγκροτήματα από εδώ, την Θεσσαλονίκη…  ελληνική ποπ μουσική με στίχο..ελληνικό πια ! Oλυμπιανς, strangers  κ.α.

Να θυμηθώ εδώ, τις συγκλονιστικές βραδιές στο club Arigato, στην Αρετσού, με το συγκρότημα των Charms, με ρεπερτόριο το αμερικάνικο ροκ και τά blues…

Δεκαεπτάχρονα αμούστακα παίρναμε το …λεωφορείο από την Βας.Ολγας ( δεν ηταν μονόδρομος) και περνούσαμε αξέχαστα στο Αριγκατο… το μόνο πού πολλές φορές μας ενοχλούσε ηταν το μπέρδεμα των ήχων με τους ‘ήχους της διπλανής  μπουζουκερί (Γιόσκα) όπου ερμήνευαν τά λαϊκά  η… Κατερίνα Κάρολ και η… θρυλική Semiramis !!

Ακριβώς απέναντι δε, οι Αναμνήσεις, άλλη μπουζουκερί πολυτελείας όμως, πού συνήθως φιλοξενούσε τον Βοσκόπουλο !

Θα θυμηθώ τελειώνοντας,  τά κυριακάτικα πρωινά, στην παραθαλάσσια Χαβάη, την Αργώ,  το χορό του λεμονιού, τά πρωινά live των ντόπιων συγκροτημάτων κ.λ.π.

Για την δεκαετία του 60 λίγα ακόμη λόγια….


Στα δισκοπωλεία κυριαρχούν τά μικρά δισκάκια των 45 στροφών… γίνονται πλατινένια σε πωλήσεις το Geronimo yanka των For minx
Και ο « τρόπος » των Olympians…

Ενώ στην Γαλλία έχουμε τον Μάη του 68 , στην Ελλάδα την δική τους επανάσταση κάνουν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο Ντέμης Ρούσσος κι ο
Λουκάς Σιδεράς πού φεύγουν για Αγγλία, κάνουν όμως πρώτα μια στάση στο Παρίσι μπλέκουν με τις απεργίες του Μάη του 68, και καταφέρνουν να εκδώσουν το πρώτο τους δισκάκι , το “rain and tears”, για να ακολουθήσουν πάντα με την βοήθεια των Ελλήνων Διανοούμενων και Καλλιτεχνών (Γαβράς, Γιάννης Ξενάκης) το « its five o clock,end of the world, I want to live κ.λ.π.)

Στην Αγγλία οι Aphrodite’s Child ξεκινούν με τρομακτική επιτυχία μια πανευρωπαϊκή καριέρα, συμπεριλαμβάνουν στο συγκρότημα και τον Αργύρη Κουλούρη, κυκλοφορούν το lp 666 ( είναι ήδη 1970) και..διαλύονται για να ακολουθήσουν ο καθένας την προσωπική του καριέρα…

Οι άνθρωποι πίσω από τά Ελληνικά pop Συγκροτήματα


Νίκος Μαστοράκης

Δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παραγωγός ( λεωφορείον η…Μελωδία ), σκηνοθέτης , δαιμόνιος μάνατζερ ( We five ) κατάφερε με τον Αλέξη Μάρδα να φέρει του Rolling stones στην Ελλάδα όταν ήταν Νο 1 για μια συναυλία πού κατέληξε σε φιάσκο !

Γιάννης Πετρίδης

Πρωτοασχολήθηκε με το ραδιόφωνο στην Λάρισα σαν στρατιώτης και καθιερώθηκε στα χρόνια του 70 με τις εκπομπές του « pop rock club »
ενώ ταυτόχρονα εξέδωσε το πρώτο μουσικό περιοδικό το «πόπ και ροκ »

Λευτέρης Κογκαλίδης

Ραδιοφωνικός Παραγωγός και δημοσιογράφος, εδώ στη Θεσσαλονίκη, έκανε μια σπουδαία καριέρα και δημιούργησε « σχολή » για όλους εμάς πού εξ αιτίας του αγαπήσαμε το ραδιόφωνο , και θελήσαμε να το υπηρετήσουμε στα επόμενα χρόνια, προσπαθώντας να μιμηθούμε το στυλ του ! Αγαπημένες μας εκπομπές του, το Μουσικό Εξπρές και η Χρυσή Δισκοθήκη !

Δεν θα λησμονήσουμε βέβαια και τον έτερο Θεσσαλονικιό, τον Ηλία Πανά, δημοσιογράφο και μουσικό παραγωγό πού με το δικό του στυλ μας συντρόφεψε με τις εκπομπές του και μας δίδαξε την απλότητα…!

Εξαιρετικοί παραγωγοί του ραδιοφώνου υπήρξαν ακόμη ο Γιώργος Καρατζαφέρης και ο Τεό Σαραντης πού δημιούργησαν το περιοδικό
« μοντέρνοι ρυθμοί » αγαπημένο περιοδικό πού μας ενημέρωνε για την πόπ σκηνή της εποχής….

ΣΗΜ.ΣΥΝΤ. Πηγή για το κείμενο για τα Ελληνικά pop Συγκροτήματα υπήρξε το βιβλίο του Ντίνου ΔΗΜΑΤΑΤΗ 25 χρόνια Ελληνικού Ροκ...

πηγή: http://www.deprofundis.gr/endexno/50-sixrono-elliniko-tragoudi/163-60s.html

Θέατρο Αριστοτέλειον



 


Στο Θέατρο Αριστοτέλειον, από την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου έως την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013, είσοδος 18€.

Μετά από τέσσερις σεζόν τεράστιας επιτυχίας «Η ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΟΥ ΤΥΧΑΙΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΕΝΟΣ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥ» του μεγάλου Ιταλού Νομπελίστα συγγραφέα Ντάριο Φο, σε μετάφραση Άννας Βαρβαρέσου και σκηνοθεσία Σπύρου Παπαδόπουλου έρχεται και στη Θεσσαλονίκη.

Η εκπληκτική κωμωδία αγαπήθηκε από κοινό και κριτικούς και από την πρώτη κιόλας χρονιά που ανέβηκε, κέρδισε τα βραβεία κοινού του Αθηνοράματος, παράστασης και σκηνοθεσίας.

Πρόκειται για μια ανελέητη σάτιρα της εξουσίας με το γνωστό τρελό χιούμορ του Φο, που δεν αφήνει τίποτα όρθιο!

Ένας τρελός για δέσιμο, ειδικός στις μεταμφιέσεις (Σπύρος Παπαδόπουλος) διεισδύει στα γραφεία της κεντρικής Ασφάλειας, μεταμφιεσμένος σε ανώτατο ανακριτή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, για να διαλευκάνει την υπόθεση της «αυτοκτονίας» ενός αναρχικού που έπεσε από τον 6ο όροφο της Ασφάλειας κατά τη διάρκεια της ανάκρισης. Κι από δω αρχίζουν όλα! Οι άνθρωποι της Ασφάλειας τρομοκρατημένοι γίνονται έρμαια στην εξυπνάδα και στη φαντασία του τρελού και πέφτουν σε όλες τις παγίδες που τους στήνει. Από άγριοι και βλοσυροί, μεταμορφώνονται σιγά - σιγά σε κάτι αξιοθρήνητα ανθρωπάκια που δέρνονται και αλληλοκατηγορούνται μεταξύ τους, ενώ είναι έτοιμοι να πηδήξουν κι αυτοί απ’ το παράθυρο και… η κατηφόρα δεν έχει τέλος! Μέσα σε δύο ώρες η κεντρική Ασφάλεια γίνεται μπάχαλο!

Η εξουσία καλείται να παίξει το ψεύτικο χαρτί της τρομοκρατίας, να μεταδώσει στην πλειονότητα του πληθυσμού την παθητική τρομοκρατία, ώστε να μπορέσει να καλέσει σε συσπείρωση την αστική τάξη … και όλα αυτά μέσα από την κωμική ματιά του Ντάριο Φο.

«Ο ΤΥΧΑΙΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΝΟΣ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥ» γράφτηκε το 1970 για να ασκήσει κριτική στην κατάχρηση εξουσίας του συστήματος δικαιοσύνης της Ιταλίας και της κυβερνητικής διαφθοράς και ο θεατής παρά τα σαράντα και πλέον χρόνια που έχουν περάσει διαπιστώνει τις ομοιότητες με την Ελλάδα του σήμερα.

Συντελεστές:
Μετάφραση: Άννα Βαρβαρέσου
Σκηνοθεσία: Σπύρος Παπαδόπουλος
Β.Σκηνοθέτης: Αργύρης Παυλίδης
Μουσική & τραγούδια της παράστασης: Κίτρινα ποδήλατα
Φωτισμοί: Ανδρέας Μπέλλης
Ειδικά Εφέ: Αδελφοί Αλαχούζοι

Παίζουν: Σπύρος Παπαδόπουλος, Χρήστος Μπίρος, Τάσος  Γιαννόπουλος, Στέλιος  Πέτσος, Αλέξανδρος Καλπακίδης, Νικολέτα Κοτσαηλίδου.

Πρόγραμμα παραστάσεων:
Τετάρτη: 20:00, είσοδος 15€
Πέμπτη, Παρασκευή: 21:00
Σάββατο: 18:00 & 21:00
Κυριακή: 20:00

Εισιτήρια: 18€, 15€ φοιτητικό & 10€ παιδικό (μέχρι 12 ετών)
Προπώληση: στο ταμείο του θεάτρου
Σε κάθε παράσταση θα μπορούν να παρακολουθήσουν την παράσταση Δωρεάν, 30 άνεργοι (με την επίδειξη της κάρτας ανεργίας), όπως γίνεται εδώ και τρία χρόνια και στις παραστάσεις του κ. Σπύρου Παπαδόπουλου στην Αθήνα.


Θέατρο Αριστοτέλειον, Εθνικής Αμύνης 2, τηλ: 2310 262 051 και 2310 250 303.